Radovan Samardžić rođen je 22. oktobra 1922. u Sarajevu. Nakon završenih osnovnih studije na grupi za Istoriju Filozofskog fakulteta u Beogradu, asistent na katedri za Opštu istoriju Novog veka postao je 1950. godine. Doktorsku tezu Dubrovački pesnik i diplomata Jaketa Palmotić odbranio je 1956. godine. Na post-diplomskim studijama u Parizu gde kod Fernana Brodela izučava istoriju Mediterana Radovan Samardžić boravi između 1957.-1958., dok u Majncu na Institutu za evropsku istoriju boravi od 1967-1968.

   U početku se Samardžić posvetio temama iz Dubrovačke istorije, već 1961. objavljuje svoje znamenito delo Veliki vek Dubrovnika. Radovan Samardžić je posebno ostao u naučnoj, ali i kulturnoj javnosti upamćen po remeg-delima istorijske biografije Mehmed Sokolović, Sulejman i Rokselana, Osman. U njima on razvija poseban istoriografski i književni stil u čemu uz Slobodana Jovanovića predstavlja jedinstvenu pojavu u našoj nauci.

   Samardžić je jedan od autora Istorije Srpskog naroda (1984.1,1992.2), Napisao je više priloga za trotomnu Istoriju Beograda, od 1976. započeo je sa objavljivanjem Pisaca srpske istorije, dela čiji je četvrti tom izašao nakon njegove smrti. Radovan Samardžić je 1989. objavio svoje Ideje za srpsku istoriju, u to vreme objavljeni su nakon više od pola stoleća sabrana dela Slobodana Jovanovića, čiji je jedan od priređivaća bio.

   Tokom svog plodnog naučnog rada Radovan Samardžić bio je biran za Dekana Filozofskog fakulteta, , redovnog člana SANU , jedno vreme je bio i sekretar Odeljenja društvenih nauka akademije, bio je direktor Balkanološkog instituta SANU i glavni urednik Jugoslovenskog istorijskog časopisa.

   Radovan Samardžić je umro u Beogradu 1. februara 1994. godine.